Zo kom je van het Prikkelbaar Darm Syndroom af
Misschien herken jij dit ook, je hebt al jaren last van je buik. Je bent er een aantal keren voor naar de huisarts geweest, je kreeg zakjes met vezels of andere middelen, maar dat hielp op den duur niet of je wilde niet de rest van je leven aan de zakjes. Misschien ben je doorgestuurd om je darmen te laten onderzoeken en kwam daar niets uit. Je kreeg de diagnose Prikkelbaar Darm Syndroom én de melding dat daar niets aan te doen is.
En zo kan het gebeuren dat ik mensen in mijn praktijk krijg die misschien al 20 of 30 jaar last van hun buik hebben. Ze dachten dat het nu eenmaal ben hen hoorde, totdat het zo erg werd, dat ze bijna niet de deur uit durfden omdat ze niet zeker wisten of op de plek van bestemming wel een toilet in de buurt was. Of omdat ze zo vaak obstipatie hadden dat ze bijna niets meer durfden te eten, bang wat voor klachten het zou gevent. Echt zorgeloos genieten van eten zit er vaak niet meer in en inmiddels wordt er een beperkt dieet gehanteerd waardoor ze ook veel tekorten oplopen.
Er zijn een aantal vormen van PDS: IBS-C met constipatie, IBS-D met diarree en IBS-U (unknown, dus onbekend)
Het kan natuurlijk niet de bedoeling zijn dat je het hier de rest van je leven mee moet doen en ja hoor, aan Prikkelbaar Darm Syndrroom kan je echt wel wat doen!
Hoe pakken we dat aan?
In de praktijk lopen we helemaal na wat de oorzaak kan zijn van jouw prikkelbare darmen en gaan de spijsvertering van mond tot kont optimaliseren om ervoor te zorgen dat er rust in de buik komt en je weer kunt genieten van voeding.
Hoe gaan we te werk?
- Allereerst is het belangrijk om te checken of je vertering wel goed verloopt. Dat begint al in de mond, je slokdarm en maag hebben ook een belangrijke functie. Zo is het heel belangrijk dat je spijsverteringsenzymen aanmaakt, je maagzuur zuur genoeg is en je galblaas goed kan functioneren (of misschien heb je die niet meer)
- Maagzuur is een verhaal apart. Veel mensen die bij mij in de praktijk komen, gebruiken al jaren maagzuurremmers. De vraag is waarom en of je ze nog wel nodig hebt. Want het gebruik van deze medicatie maakt je maagzuur minder zuur, dat kan zuurbranden onderdrukken maar haalt niet de oorzaak weg. Bovendien zijn de klachten die je ervaart van maagzuur tekort, hetzelfde als die van maagzuur teveel. De huisarts gaat vaak uit van maagzuur te veel. Als je dan eigenlijk een tekort hebt, gaat de medicatie averechts werken. Door te onderzoeken of het nu maagzuur tekort of teveel is, kan je er op de juiste manier aan werken. Soms zijn ze voorgeschreven als “beschermer” i.v.m. medicatiegebruik, in dat geval bestaan er ook natuurlijke alternatieven zonder bijwerkingen
- Het volgende orgaan met een belangrijke functie in de vertering is de alvleesklier ofwel pancreas. Dit orgaan staat erom bekend dat het insuline kan aanmaken, maar een andere belangrijke functie is spijsverteringsenzymen aanmaken voor de vertering van het voedsel. Als dit orgaan dus niet goed functioneert, zit er ook een kink in de kabel van de vertering en kan dat zorgen voor darmklachten.
- De lever en de galblaas hebben vele belangrijke functies waarvan o.a. de aanmaak van gal en opslag van gal. Mensen die hun galblaas niet meer hebben, kunnen op dezen duur spijsverteringsklachten krijgen, vooral in de vetvertering. Als je lever/galblaas niet goed functioneren kan je last krijgen van pijn rechts onder de ribben of tussen de schouderbladen, misselijkheid, afkeer van voeding, ruikende adem, huidklachten als acne, psoriasis, eczeem, hoofdpijn en migraine en pijn in de nek aan de linkerkant.
- Tot slot gaan we kijken of jij wel in een ontspannen toestand kan eten. Want heb je stress of ben je te actief en is je sympathische zenuwstelsel actief, dan kan het lichaam niet zo goed spijs verteren. Ben je bijv. gewend in 10 minuten tijd te eten, terwijl je op je telefoon kijkt en amper tijd hebt om te genieten van wat je eet, dan gaat er iets niet goed.
Als we dan in kaart hebben gebracht waar in de spijsverteringsroute de problemen zitten, kunnen we aan de slag met:
- Aanpassen van de voeding en irriterende voedingsmiddelen vermijden
- Stimuleren van de enzymen en spijsverteringssappen
- Optimaliseren van de maagfunctie
- Indien nodig gescheiden eten: koolhydraten scheiden van eiwitten
- Zorgen dat een goede darmbeweging weer op gang komt (sneller of juist langzamer)
- Eventuele disbalans in de darmen oplossen door aanpassen van voeding en aangepaste suppletie
- Indien nodig een tijdelijk eliminatiedieet
Als alles zo op een rijtje staat, lijkt het een heel programma maar ik zie ook regelmatig dat een aantal eenvoudige aanpassingen in voeding plus een ondersteunend supplement al verlichting kunnen bieden.
Ligt het moeilijker dan dat, dan kunnen we testen doen en aanvragen via het laboratorium om meer inzicht te krijgen in jouw klachten: maagzuurtest, test op de heliobacter Pylori, ontlastingsonderzoeken, functiecheck van de alvleesklier etc.
Wil jij nu ook eindelijk wel eens rust in je buik, dit zijn mijn 7 tips om zelf mee te beginnen:
- Sport voor het eten en niet na het eten of laat er minstens 2 uur tussen. Na het eten wil jouw lichaam spijs verteren en niet bewegen. Een actieve toestand maakt dat de vertering onderbroken wordt. Digest & Rest!
- Eet een week of 8 lactose- en glutenvrij om te kijken wat dat voor je doet, beperk rauwkost, kolen en peulvruchten
- Eet regelmatig en bij voorkeur 3 goede maaltijden
- Eet in ontspannen toestand en met andere mensen als dat kan, gewoon aan tafel, neem de tijd en kauw zorgvuldig
- Beperk de vetinname tot ongeveer 50 gram per dag als je niet goed reageert op vetten
- Eet voldoende vezels, 30 gram (vrouwen) tot 40 gram (mannen) per dag. Bouw het wel rustig op, anders kan je juist meer klachten krijgen. Geeft het eten van meer vezels direct klachten na de maaltijd? Misschien heb je dan wel SIBO
- Beperk pikante kruiden en pas op met ui en knoflook
Helpen deze tips niet voldoende? Dan is het tijd om verder te kijken. Laboratoriumonderzoek doen kan veel inzicht geven in de oorzaak van jouw PDS. Aanvullende supplementen en een tijdelijk eliminatiedieet kunnen ingezet worden. Doe dit wel onder begeleiding anders kan het voor chronische PDS zorgen.